Friba Rezayee là một phụ nữ trẻ lanh lợi và năng động. Cô sống ở Canada và tốt nghiệp chuyên ngành Khoa học – Chính trị tại đại học British Columbia. Tuy nhiên không phải lúc nào cô cũng như vậy. Người sáng lập và điều phối viên chính của chương trình ‘Phụ nữ lãnh đạo của ngày mai’ và lãnh đạo dự án thể thao ‘GOAL’ (Những cô gái lãnh đạo Afghanistan) sinh ra và lớn lên ở Kabul, Afghanistan còn nhiều điều mà chúng ta cần học hỏi.
Người phụ nữ đi vào lịch sử Afghanistan
Khi 18 tuổi, cô đã đi vào lịch sử khi thi đấu môn Judo tại Thế vận hội Olympic 2004 ở Athens. Với tư cách là nữ vận động viên Olympic Afghanistan đầu tiên. Việc cô tham gia Thế vận hội đã giúp đưa Afghanistan trở lại sàn đấu thể thao thế giới sau khi Taliban sụp đổ và cô trở thành nguồn cảm hứng cho hàng trăm cô gái Afghanistan khác ước mơ tham gia thể thao. Đó là một cuộc cách mạng thể thao dành cho các nữ vận động viên Afghanistan.
Kể từ năm 2011, cô đã sống ở Vancouver. Và trong nhiều năm, cô là một nhà vận động thẳng thắn, nhiệt tình cho giáo dục phụ nữ và trẻ em gái; bình đẳng giới, nhân quyền; quyền phụ nữ ở Afghanistan và trên toàn thế giới. Cô hiện đang làm việc như một nhà giáo dục trong hệ thống trường công lập Vancouver.
Friba Rezayee (phải) luyện tập với Zakera tại Viện Kodokan, Nhật Bản
Friba Rezayee và tổ chức “Women Leaders of Tomorrow”
Nhận thức được những thách thức hiện tại của đất nước mình và của tương lai, cô đã thành lập tổ chức “Women Leaders of Tomorrow” (Phụ nữ lãnh đạo vì ngày mai – WLT) – một tổ chức phi lợi nhuận tập trung vào giáo dục và thể thao ở Afghanistan, hoạt động trong hai lĩnh vực cụ thể:
- Giáo dục: Các chương trình đại học ở Hoa Kỳ và Canada cho phụ nữ trẻ Afghanistan
- Judo: Võ thuật và thể thao
Friba cho biết: “WLT là một tổ chức phi chính trị với mục đích duy nhất là cung cấp cơ hội giáo dục đại học cho phụ nữ Afghanistan. Sinh viên tốt nghiệp dự kiến sẽ trở lại Afghanistan và lấp đầy khoảng cách giới tính trong lực lượng lao động. Đặc biệt là trong chính phủ và các khu vực tư nhân. Những phụ nữ lãnh đạo ngày mai này sẽ học các kỹ năng lãnh đạo để trở thành giám đốc điều hành doanh nghiệp, nhân viên chính phủ trong tương lai và ứng cử vào các chức vụ dân cử trong chính trị.
Judo nữ ở Kabul
Women Leaders of Tomorrow cũng cung cấp các nền tảng để lãnh đạo và trao quyền thông qua thể thao, đặc biệt là Judo. WLT có sự lãnh đạo độc nhất của phụ nữ trong chương trình thể thao mang tên GOAL (Những cô gái lãnh đạo Afghanistan). Chương trình GOAL giúp phụ nữ trẻ Afghanistan có được sự tự tin và nâng cao vị thế thông qua đào tạo võ thuật. Thông qua hoạt động này, sáng kiến GOAL mang đến cơ hội tham gia vào các giải đấu judo trên thế giới cho những phụ nữ trẻ đủ tiêu chuẩn.
“Là một phần tiếp theo của GOAL, chúng tôi hỗ trợ các cơ hội nghề nghiệp trong nước ở Afghanistan cho những phụ nữ trẻ đủ tiêu chuẩn giảng dạy khoa học thể thao, giáo dục thể chất và võ thuật. Các thành viên trong chương trình của chúng tôi là một nhóm đa dạng gồm tài năng nghiệp dư, vận động viên chuyên nghiệp và sinh viên. Sự tự tin có được nhờ quá trình huấn luyện võ thuật chuyên dụng ở Afghanistan mang đến cho những phụ nữ trẻ này những cơ hội và vị trí lãnh đạo mới, độc đáo trong cộng đồng địa phương của họ”.
GOAL được tạo ra đặc biệt với mục đích mở rộng cơ hội cho phụ nữ Afghanistan và trẻ em nữ lãnh đạo trong thể thao.
Judoka nữ ở Kabul
Judo là công cụ hoàn hảo cho tổ chức
Để hiểu tại sao judo lại trở thành một công cụ hoàn hảo, phải nói rằng môn thể thao này được giới thiệu đến phụ nữ Afghanistan lần đầu tiên bởi nhà ngoại giao Na Uy và vận động viên Olympic – Stig Traavik, vào năm 2002. Stig cũng là người khởi xướng ‘Judo for Fred’. Chương trình judo vì hòa bình ở Na Uy vẫn đang diễn ra cho đến ngày nay và giúp đỡ hàng trăm trẻ em ở Afghanistan.
GOAL giúp tìm kiếm cơ hội đào tạo lãnh đạo thể thao ngắn hạn cho phụ nữ Afghanistan ở các môn thể thao và địa điểm khác nhau. Mục đích của nó là hỗ trợ những phụ nữ kém may mắn giành được vị trí lãnh đạo trong vai trò huấn luyện viên thể thao và trở thành người hướng dẫn, mở câu lạc bộ thể thao của riêng họ hoặc trở thành vận động viên chuyên nghiệp.
Lớp huấn luyện và lãnh đạo GOAL đầu tiên diễn ra vào tháng 1 năm 2020 tại đại học Tokai, Nhật Bản, với sự hợp tác của Liên đoàn Judo Nhật Bản và tổ chức phi lợi nhuận nội địa Nhật Bản “JUDOs”. Hai người nhận được khóa đào tạo GOAL này là các thành viên của chúng tôi Parwin Askari và Zakera Hosseini. Thời gian của lớp huấn luyện kéo dài 12 ngày từ ngày 18 tháng 1 đến ngày 31 tháng 1 năm 2020. Sau khi tham dự buổi hội thảo huấn luyện này, với sự dẫn dắt của người hùng Kosei Inoue, Parwin và Zakera đã sẵn sàng dẫn dắt các võ đường của các cô gái ở Afghanistan.
Tại Đại học Tokai cùng với Kosei Inoue
Gần đây, giám đốc Ủy ban bình đẳng giới IJF – tiến sĩ Lisa Allan và giám đốc IJF Judo vhòa bình – Nicolas Messner, đã tham gia một diễn đàn trực tuyến do Friba Rezayee tổ chức và chứng kiến sự quyết tâm của các phụ nữ trẻ.
Friba kết luận, “Chúng tôi cũng làm việc để phù hợp với nguồn tài trợ và nguồn lực của các nhà tài trợ quốc tế với đội judo quốc gia Afghanistan, để hỗ trợ nhu cầu đào tạo và cơ sở vật chất của các võ đường judo ở Kabul. Là một phần của việc này, GOAL phối hợp dịch thuật tiếng Anh/ tiếng Ba Tư giữa các vận động viên trong nước và các tổ chức đối tác quốc tế trong lĩnh vực thi đấu judo, hỗ trợ các yêu cầu hành chính và đi lại cho phụ nữ Afghanistan thi đấu trong các giải đấu, cùng nhiều nhiệm vụ khác. Afghanistan cần phụ nữ lãnh đạo!”
